چگونه مثل حرفهای ها برنج بخریم؟
- دانستنیها
- ۱۴ اسفند ۱۳۹۷ - ۰۹:۳۷
این روزها تشخیص برنج خوب سخت است! به دلیل وجود برنج پلاستیکی، قبل از کیفیت برنج، کشف اصالت آن مهمتر است.
چگونه مثل حرفهای ها برنج بخریم؟
این روزها تشخیص برنج خوب سخت است! به دلیل وجود برنج پلاستیکی، قبل از کیفیت برنج، کشف اصالت آن مهمتر است. وقتی برای خرید به فروشگاههای اینترنتی یا حقیقی سری میزنید با گروهی از نشانها و برندهای متنوع تجاری مواجه میشوید. آن موقع است که از خودتان میپرسید کدام برنج را بخرم؟
شاید اولین قدم برای انتخاب، تجربهای است که از خرید قبلی داشتهاید و الان دنبال برنجی هستید که خوب قد بکشد، دون باشد و به هم نچسبد و البته عطر و بویی هم به راه بیندازد که نگو و نپرس! نکته دیگر محاسبه دخل و خرج ماه یا سال است که در خرید و نه تشخیص برنج خوب و باکیفیت بسیار مؤثر است!
برنج ایرانی یا خارجی؟
برنج ایرانی یا خارجی؟
روشن و مبرهن است که برنج ایرانی باکیفیت و ممتاز است اما قیمت برنج خارجی به مراتب ارزانتر است و به همین دلیل بعضیها برنج هندی و پاکستانی میخرند که حتی نوع کمکیفیت آن خوب قد میکشد و دون میشود و هر کدبانوی تازهکاری هم از عهده پخت آن بر میآید! اما بیشتر این نوع برنجهای هندی و پاکستانی که در بازار موجود است، از نوع برنج خوب و مرغوب نیست و طعم و مزه خوبی ندارد و البته گاهی هم گفته میشود در مزارع آلوده کشت شدهاند و… . اگر برنج غذای روزانه و پایه خانواده نباشد ماکارونی بهتر از بعضی از این برنجهای خارجی است!
قد و بالا مهمتر است یا عطر و طعم؟
قد و بالا مهمتر است یا عطر و طعم؟
برنج هندی را به خاطر قیمت پایین و قد کشیدنش میخرند. ولی برای ارزانتر تمام شدن میشود از نیمدانه و سرلاشه ایرانی برای مصرف روزانه استفاده کرد که طعم و ارزش غذایی خوبی دارند. منظورم این نیست که برای مهمانهایتان برنج هندی بپزید! برای آنها برنجی بخرید که ایرانی باشد تا خوب قد بکشد و ری خوبی داشته باشد و اگر عطر و بویش کم بود با هنر آشپزی به غذایتان بوی و طعم خاص دهید.
کبابیها غالباً از برنج صدری استفاده میکنند که خوش قد و بالا میشود اما عطر و بوی زیادی ندارد ولی با بوی کباب و روغن حیوانی و … چلوکباب، رنگ و بو و مزهای پیدا میکند که خیلی به برنجش ربط ندارد. برای تشخیص میزان عطر و بوی برنج، مقداری از آن را میان دو کف دست قرار دهید و در آن بدمید. از مقدار بوی عطری که به مشامتان میرسد میتوانید آن را تشخیص دهید.
برنج تازه و کهنه متفاوت است
ظاهر برنج حتی قبل از پخت هم مهم است. اگر برنجی میخواهید که خوب ری کند، باید تازه نباشد. برنج تازه، رطوبت دارد و هنگام پخت ری نمیکند و حجیم نمیشود. اگر برنج تازه خریدهاید بگذارید کهنهتر شود و اگر عطر و طعم خاص برنج تازه را دوست دارید مصرف آن اشکالی ندارد. تشخیص برنج قدیمی و تازه، راحت است. برنج قدیمی، سخت و سفت است و میتوانید با اجازه فروشنده چند دانه از آن را زیر داندان بشکنید تا سفتی و سختی آن را بفهمید. نشانه دیگر برنج کهنه این است که تیرهتر از تازه آن است و هرچه تیرهتر باشد کهنهتر است.
کشت اول مقویتر است یا کشت دوم؟
اگر معیارتان بوی و عطر است، برنج کشت دوم بخرید که عطر بیشتری نسبت به کشت اول دارد. کشت اول برنج در فروردین و برداشت آن در مرداد است. پس از کشت اول برخی از کشاورزان زمین را برای نشاء دوم و کشت بعدی آماده میکنند. کشت دوم در آبان و فصل پاییز انجام میشود. کشت دوم بیشتر از کشت اول طول میکشد و به اعتقاد بعضی به همین دلیل و نیز استفاده از باران پاییزی و آفتاب آن، برنج کشت دوم از سلامت و عطر و طعم بیشتری برخوردار است. البته این کشت کم است و قیمت برنجش هم بیشتر از کشت اول است.
چین اول معطرتر است یا دوم؟
چین اول معطرتر است یا دوم؟
بعضی از کشاورزان پس از برداشت اول و چیدن ساقه برنج، با آبیاری مجدد یا استفاده از آب باران (دیم)، از همان کشت اول محصول دومی را به دست میآورند که به آن چین دوم میگویند. بسته به نوع کاری که کشاورزان برای کاشت و برداشت این برنج میکنند کیفیت چین دوم متفاوت است. در صورت دیمی بودن آن کیفیتش هم کمتر خواهد بود ولی با آبیاری و کوددهی مناسب، این برنج هم عطر و طعم خوبی پیدا میکند که البته به پای کشت دوم نمیرسد. به برنج چین دوم، در زبانهای محلی، دونوج، راتون و جگل میگویند.
روش تشخیص برنج یکدست و برنج مخلوط
نکته مهم هنگام خرید برنج حتی از نوع مرغوبش این است که محصول از یک نوع باشد و به اصطلاح قاطی نداشته باشد. اگر برنج قاطی داشته باشد، پخت آن هم سخت میشود و تا خانمهای خانهدار روش پخت آن به دستشان بیاید، برنج به ته کیسه رسیده است! برای تشخیص برنج خوب و اصیل کافی است مقداری از آن را کف دست بگیرید و با دقت برنجها را ببینید که یک اندازه و یک رنگ باشند. اگر جنس برنج باریک و استخوانی است، همه دانهها باید این جوری باشند.
گر برنج کهنه میخرید همه آنها به یک اندازه تیره باشند. اگر دانه سالم میخرید ببینید برنج شکسته و خردشده و پوک وجود نداشته باشد. حالا که برنج را میبینید توجه کنید که کپک نزده باشد و آفت نداشته باشد. همچنین همان آزمایش دستی سنجش عطر و بو این جا هم به کار میآید. برنج مخلوط عطر کمتر و متفاوتتری دارد.
حیف برنج مرغوب است که آبکش شود
حیف برنج مرغوب است که آبکش شود
دمپخت بهتر است یا آبکش؟ مسئله این است! برنج غیر از نشاسته، پروتئین و چربی، ویتامین هم دارد؛ بویژه ویتامینهای مهم گروه ب مثل ویتامین بِیک. وقتی برنج آبکش میشود این ویتامینها که محلول در آب هستند بیشتر از دست میروند. بنابراین ارزش غذایی برنج کته بیشتر از آبکش آن است. برخلاف تصور افراد، با آبکش کردن مقدار نشاسته برنج کم نمیشود؛ چون خود دانه برنج حاوی نشاسته است و تا برنج میبینید نشاسته هم وجود دارد. پس اگر اضافه وزن دارید، مصرف آن را کم کنید مخصوصاً تهدیگ برنج را که پرچرب و پرکالری است.
برنج سفید و جذاب یا قهوهای و پوستکلفت؟
برنج سفید و جذاب یا قهوهای و پوستکلفت؟
برنج قهوهای همان برنج سفید است اما پوست کلفتتر! دانه برنج چند لایه و پوسته دارد و اگر فقط لایه بیرونی را جدا کنید برنج قهوهای به دست میآید که هم ارزش غذایی بیشتری دارد و هم عطر و طعم بهتری. به این برنجها «برنج سبوسدار» هم میگویند که به خاطر همین لایههای بیشتر، ویتامینهای گروه ب، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم و … بیشتری از برنج خوب سفید دارد. مردمان جنوب شرقی آسیا بیشتر از ما برنج قهوهای میخورند!
انواع برنج ایرانی از زبان عرضهکنندگان حرفهای
انواع برنج ایرانی از زبان عرضهکنندگان حرفهای
برنج ایرانی، هم از جهت مناطق زیر کشت و هم از نظر طعم و بو تنوع زیادی دارد. برنج صدری در گیلان و برخی مناطق کشور کشت میشود. پروتئین این برنج زیادتر از بقیه برنجهاست و اگر بین دو دست بمالید چربی آن را حس میکنید. هاشمی، دمسیاه، دمسفید، دمزرد، دمسرخ، سالاری، حسن سرایی، علی کاظمی، و شاه پسند از انواع برنج صدری است.
برنج طارم که مبدأش مازندران است، از صدری کوتاه تر و چاقتر است ولی تقریباً همان چربی صدری را دارد. این نوع برنج ساعتها پس از پخت، خوب و نرم میماند. دیلمانی، رشتی، امیری، محلی، موسی، سنگ، اهلمی، عنبربو (که در لرستان، اصفهان، خوزستان و فارس هم کشت میشود و به چمبا معروف است)، حسنی، غریب، محمدی، گرده، و بینام، برخی از انواع برنج طارم است.
البته از طریق دورَگهگیری دو نوع برنج خوب، برنجهای دیگری نیز به دست آمده است که کشت میشود. خزر، فجر، نعمت، ندا، هراز و شفق، برخی از این برنجهای جدید هستند که نسبت به اصل خودشان، عطر و طعم کمتری ولی پرمحصول، خوشپخت و خوشخوراکاند.
یک تجربه خرید از زبان مشتریان: حرف آخر را قابلمه میزند!
یک تجربه خرید از زبان مشتریان: حرف آخر را قابلمه میزند!
خانمها معمولاً در مهمانیهای پولویی یا چلویی درباره انواع برنج و پخت آن صحبت میکنند. مثلاً مهمانها از عطر و بوی برنج استفاده شده میزبان تعریف میکنند و از اسم و محل فروشش میپرسند. کمکم بحث گرم میشود و هر کسی درباره عطر و بو یا خوشپختی و خوشخوراکی انواع برنجهای ایرانی صحبت میکنند. گاهی هم در این بحثهای فامیلی یکی از اعضا که خودش شمال میرود و برنج خوب میآورد، از آن تعریف میکند و بعضیها هم تأیید میکنند که خیلی خوشپخت و پر عطر و بو است و برخی هم میگویند که خیلی قد نمیکشد و ری نمیدهد.